ΔΑΝΑΗ ΛΙΟΔΑΚΗ: «ΔΕΝ ΕΡΩΤΕΥΟΜΑΣΤΕ ΣΕ ΕΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΚΕΝΟ, ΕΡΩΤΕΥΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΤΩΡΑ, ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΟΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ»

Το «Match» είναι μια πολιτική παράσταση για τον έρωτα και τον ρομαντισμό στην εποχή της τεχνολογίας, του ατομισμού και του καταναλωτισμού.

Η Ελ είναι η τελευταία ρομαντική, πίστευε στον έρωτα και το πλήρωσε ακριβά. Τώρα, προσπαθεί να τον βρει με τη βοήθεια εφαρμογών γνωριμιών. Όταν η αναζήτηση φαίνεται απογοητευτική, αποφασίζει μαζί με δύο στενούς φίλους να φτιάξουν το δικό τους dating app, για να διασώσουν τον ρομαντισμό στη σύγχρονη εποχή. Όμως τα πράγματα δεν θα πάνε όπως τα σχεδίαζαν.

Αυτή είναι η υπόθεση του «Match», του θεατρικού έργου που έγραψε και σκηνοθέτησε η Δανάη Λιοδάκη, το οποίο προσεγγίζει με χιούμορ και ευαισθησία τις ρομαντικές σχέσεις, θέτοντας ένα μεγάλο ερώτημα: Πώς ο έρωτας θα ξεπεράσει εμπόδια όπως ο ατομισμός, ο καταναλωτισμός, η αβεβαιότητα των πολλαπλών επιλογών και θα επιβιώσει σε μια κοινωνία που όλα φαίνεται να είναι εναντίον του;

Με αφορμή τη δεύτερη χρονιά παραστάσεων, η Δανάη, που επιμένει να παίρνει θέση σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα χωρίς να χάνει το χιούμορ και την ευαισθησία της, βρίσκει τον χρόνο να μας μιλήσει για το έργο και τις σκέψεις της.

«Προσπαθώ να κάνω πολιτικό θέατρο εκκινώντας από το προσωπικό και συλλογικό βίωμα και νιώθοντας την υποχρέωση να αφήνω μια χαραμάδα φωτός. Δεν είναι πάντα εύκολο, αλλά θεωρώ πως αν δεν το κάνω, τότε ο θεατής ή η θεάτρια θα φύγει πιο απελπισμένος, κι αυτό δεν βλέπω πώς θα μας ωφελήσει. Ένας απελπισμένος άνθρωπος δε βρίσκει εύκολο το κίνητρο για δράση και αλλαγή», μου λέει και ξεκινάμε την κουβέντα μας.

Νίκος Κατσαρός

– Τι ήταν αυτό που σε έκανε να θέλεις να μιλήσεις για τον έρωτα στην εποχή των apps;

Η αφορμή ήρθε μέσα από την προσωπική μου εμπειρία. Όταν έζησα πρώτη φορά στη Γερμανία, το 2017, είδα ότι εκεί ο πιο συχνός τρόπος να βρίσκουν οι άνθρωποι ερωτικό ταίρι ήταν οι εφαρμογές γνωριμιών, κάτι που τότε δεν ήταν τόσο συνηθισμένο στην Ελλάδα. Προβληματίστηκα. Τι να σημαίνει αυτό για τον έρωτα και τις κοινωνικές σχέσεις; Μέσα από το θέμα του έρωτα προσπαθώ να μιλήσω γενικότερα για τις σχέσεις σήμερα, την προσκόλληση στον εαυτό μας και την εμπορευματοποίηση της καθημερινότητάς μας. Βλέπω τον έρωτα σαν ένα συλλογικό ζήτημα, όλοι και όλες αναμετριόμαστε με παρόμοια προβλήματα, συνθήκες που μας εμποδίζουν να ερωτευτούμε όπως θα θέλαμε ή όπως φανταζόμασταν όταν ήμασταν παιδιά.

ΟΙ ΕΡΩΤΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ Ο ΠΙΟ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΧΕΣΩΝ, ΟΠΟΤΕ ΑΝ «ΣΩΖΕΤΑΙ» ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟΝ ΣΩΣΟΥΜΕ.

– Στον κόσμο των ατελείωτων επιλογών, τι σημαίνει να είσαι «η τελευταία ρομαντική»; Ο ρομαντισμός χάνεται ή μεταμορφώνεται;

Η κεντρική ηρωίδα του έργου, η Ελ, περιγράφεται ως «η τελευταία ρομαντική». Μέσα από αυτήν μιλάμε για τον ρομαντισμό γενικά και τον βλέπουμε σαν είδος υπό εξαφάνιση. Ο ρομαντισμός στη σύγχρονη εποχή θεωρείται κάτι παλιό, κάτι που παλεύουμε να ξεπεράσουμε, κι όμως μην έχοντας βρει κάτι να τον αντικαταστήσουμε, τον θέλουμε. Μας ωθεί και μας απωθεί την ίδια στιγμή.

Η ηρωίδα μας ζει σε έναν κόσμο που κινείται αντίρροπα σε όσα εκείνη αναζητά. Καταλήγει πως ακόμα κι αν ο ρομαντισμός όπως τον ξέραμε δεν υπάρχει πια, πρέπει να βρούμε πώς να τον επανεφεύρουμε.

Νίκος Κατσαρός

– Πόσο επηρεάζουν ο ατομισμός και ο καταναλωτισμός τον τρόπο που σχετιζόμαστε σήμερα;

Είναι καθοριστικά για το πώς ερωτευόμαστε σήμερα και το «σύμπτωμα» των dating apps το καταδεικνύει. Έρωτας μέσα από αλγορίθμους, μέσα από προτιμήσεις και τικ σε κουτάκια, μέσα από υπολογισμούς και επιλογές ανάμεσα σε αναρίθμητες επιλογές. Χάνεται η συνάντηση, το απρόοπτο, ο κίνδυνος του έρωτα.

Σε μια περίοδο που όλοι στρεφόμαστε στον εαυτό μας, προσπαθώντας να τον «τελειοποιήσουμε», είναι δύσκολο να τον «εμπιστευτούμε» σε κάποιον άλλον. Έτσι, ο έρωτας γίνεται μια υπολογισμένη δοσοληψία, αντί να μας ωθεί προς τον Άλλον, να μας βγάζει έξω από τον εαυτό μας για να συναντηθούμε με την ετερότητα.

– Θεωρείς ότι ένα έργο για τον έρωτα μπορεί να είναι πολιτικό;

Το «Match» είναι ένα πολιτικό έργο για τον έρωτα. Μας απασχολεί πώς σε έναν κόσμο που ο καθένας κινείται σύμφωνα με το προσωπικό του συμφέρον, ο έρωτας κινείται αντίρροπα. Γενικά, ο τρόπος που σχετιζόμαστε καθορίζεται από τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες. Δεν ερωτευόμαστε σε ένα κοινωνικό κενό, ερωτευόμαστε στο τώρα, στην Ελλάδα, στον καπιταλισμό. Αν μιλήσει κανείς για τον έρωτα έχοντας υπόψιν όλα αυτά, μπορεί να κάνει ένα πολιτικό έργο για τον έρωτα.

Η συγγραφέας και σκηνοθέτρια Δανάη Λιοδάκη Νίκος Κατσαρός

– Το «Match» επιστρέφει για δεύτερη χρονιά. Πώς έχει εξελιχθεί η σχέση σου με το έργο;

Ξαναβλέποντάς το να ζωντανεύει στη σκηνή, νιώθω τυχερή για την ομάδα που φτιάξαμε και θυμάμαι την περίοδο των προβών που ήταν ιδιαίτερα δημιουργικές και διασκεδαστικές. Οι θεατές το διασκεδάζουν, η ιστορία φαίνεται να τους συνεπαίρνει, να τους κάνει να γελούν, αλλά νομίζω πως πυροδοτεί και συζητήσεις για το πού πάει ο έρωτας και οι κοινωνικές σχέσεις σήμερα.

– Υπάρχει μια σκηνή ή μια φράση του έργου που νιώθεις πως αποτελεί τον πυρήνα του «Match»;

«Αντιστάσου μαζί μας στο τέλος του έρωτα». Είναι το σύνθημα των ηρώων του έργου, όταν προσπαθούν να προωθήσουν το δικό τους dating app, ένα app για ρομαντικούς. Για μένα δεν είναι μόνο ένα κάλεσμα για αντίσταση στον αντι-ερωτισμό της εποχής μας, αλλά και ένα κάλεσμα για αντίσταση στον ατομισμό και τον καταναλωτισμό στις ανθρώπινες σχέσεις.

ΣΗΜΕΡΑ ΟΛΟΙ ΣΤΡΕΦΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ, ΠΡΟΣΠΑΘΩΝΤΑΣ ΝΑ ΤΟΝ «ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ», ΟΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΤΟΝ «ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΟΥΜΕ» ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΑΛΛΟΝ. ΕΤΣΙ, Ο ΕΡΩΤΑΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΕΝΗ ΔΟΣΟΛΗΨΙΑ.

– Πώς αντιλαμβάνεσαι τη σχέση της τεχνολογίας με την ανθρώπινη επαφή;

Η πορεία της τεχνολογίας και της ανθρώπινης ζωής είναι απόλυτα συνδεδεμένες εδώ και πολλά χρόνια. Δεν το βλέπω ούτε σαν πρόβλημα ούτε σαν πανάκεια. Εξαρτάται για τι είδους τεχνολογίες μιλάμε και για ποιο λόγο τις χρησιμοποιούμε. Συγκεκριμένα, τα dating apps είναι μονόδρομος για κάποιους ανθρώπους και σίγουρα έχουν βοηθήσει πολλούς, αλλά έχουν και ένα στοιχείο αλλοτριωτικό. Σε αυτό εστιάζω στο Match, καυτηριάζοντας όχι την τεχνολογία, αλλά τις συνθήκες που την κατέστησαν απαραίτητη.

– Οι νέοι σήμερα ζουν με άγχος, αβεβαιότητα, συνεχή multitasking. Πόσο χώρο αφήνει αυτό στην οικειότητα;

Φαίνεται πραγματικά όλο και πιο δύσκολο να αναπτύξουμε βαθιές αγαπητικές σχέσεις. Προσωπικά απορώ πώς τα προλαβαίνουμε όλα με τόσο δύσκολους ρυθμούς, ειδικά σε μια πόλη όπως η Αθήνα. Βλέπω πως ο έρωτας –ειδικά σε άτομα της ηλικίας μου, που ίσως βρίσκονται κοντά στη δημιουργία οικογένειας– γίνεται ένα περίπλοκο παζλ, που συχνά προκαλεί άγχος και αβεβαιότητα. Ωστόσο, ο έρωτας παραμένει ο πιο ουσιαστικός τρόπος δημιουργίας κοινωνικών σχέσεων, οπότε αν «σώζεται» πρέπει να τον σώσουμε.

Νίκος Κατσαρός

– Ποια ήταν η πιο ανθρώπινη στιγμή που έζησες μέσα από τη δουλειά πάνω στο «Match»;

Υπάρχει ένας μονόλογος όπου η πρωταγωνίστρια περιγράφει τι είναι για αυτήν ο έρωτας. Είναι μια συγκινητική στιγμή του έργου. Μου αρέσει που όταν κάθομαι πίσω, βλέπω συχνά ζευγάρια να γέρνουν ο ένας στον ώμο του άλλου εκείνη τη στιγμή. Είναι μια στιγμή που συνδέομαι με το κοινό χωρίς να πούμε τίποτα.

– Αν κάποιος θεατής έπαιρνε μόνο ένα μήνυμα από το έργο, ποιο θα ήθελες να είναι;

Ας αγκαλιάσουμε ό,τι δε μπορούμε να κατανοήσουμε, να ημερέψουμε και να υπολογίσουμε.

*Η παράσταση «Match» παίζεται στο Θέατρο Χώρος, Πραβίου 6-8, Βοτανικός. Κλείσε εισιτήρια online.