ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΟΙΜΑΣΑΙ ΣΕ ΑΠΟΛΥΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ

Το να κοιμάσαι στο απόλυτο σκοτάδι είναι μια από τις καλύτερες συνήθειες που μπορείς να υιοθετήσεις για την υγεία σου.

Δεν είναι λίγα τα σπίτια όπου συνηθίζεται να μένει ένα φωτάκι ανοιχτό κάθε βράδυ, είτε για ασφάλεια, σε περίπτωση που σηκωθεί κάποιος μέσα στη νύχτα-, είτε για να «διώξει τα φαντάσματα», όπως λένε μερικές φορές τα παιδιά. Συχνά, μάλιστα, το φως αυτό είναι αρκετά έντονο ή βρίσκεται ακόμα και μέσα στην κρεβατοκάμαρα, μπορεί π.χ. να είναι το λαμπατέρ του κομοδίνου.

Αν τα παραπάνω περιγράφουν την εικόνα που έχει κάθε βράδυ το δικό σου σπίτι, έχει έρθει η ώρα να αλλάξεις συνήθειες. Σύμφωνα με νέα μελέτη, το να μην κοιμάται κανείς στο απόλυτο σκοτάδι μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό για την υγεία του και συγκεκριμένα για το καρδιαγγειακό του σύστημα. Η μελέτη παρουσιάστηκε στα American Heart Association (AHA) Scientific Sessions 2025 στις αρχές Νοεμβρίου 2025 και έδειξε ότι το να κοιμάται κανείς εκτεθειμένος σε υψηλά επίπεδα φωτός σχετίζεται με στρεσογόνα εγκεφαλική δραστηριότητα, η οποία είναι γνωστό ότι προκαλεί αρτηριακή φλεγμονή σε όλο το σώμα. Η φλεγμονή αυτή αυξάνει την πιθανότητα καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Συγκεκριμένα, το 17% των συμμετεχόντων στη μελέτη ανέπτυξαν σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα έπειτα από 10 χρόνια βραδινού ύπνου με ανοιχτό φως.

iStock

Επιπλέον, κάθε αύξηση στην ένταση του φωτός συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής κατά 35% σε βάθος 5ετίας και κατά 22% σε βάθος 10ετίας. Ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο φάνηκε να διατρέχουν τα άτομα που ζουν σε περιοχές οι οποίες χαρακτηρίζονται από αυξημένους περιβαλλοντικούς ή κοινωνικούς παράγοντες στρες, π.χ. σε γειτονιές που γίνονται φασαρίες.

Πώς επηρεάζει το τεχνητό φως τον βραδινό ύπνο;

Στη μελέτη συμμετείχαν 466 ενήλικες, άντρες και γυναίκες, μέσης ηλικίας περί τα 55 έτη. Κατά τη διάρκειά της, υποβλήθηκαν σε απεικονιστικές τομογραφίες PET/CT εγκεφάλου σε δύο φάσεις, το 2005 και το 2008, στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, οι οποίες αποκάλυψαν ανατομικές λεπτομέρειες των εγκεφάλων τους. Επιπλέον, επιβεβαιώθηκε ότι την περίοδο των τομογραφιών κανείς από τους συμμετέχοντες δεν υπέφερε από κάποια καρδιοπάθεια ή από καρκίνο.

ΤΟ ΝΑ ΚΟΙΜΑΤΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΕΚΤΕΘΕΙΜΕΝΟΣ ΣΕ ΥΨΗΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΦΩΤΟΣ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΣΤΡΕΣΟΓΟΝΑ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ, Η ΟΠΟΙΑ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΣΕ ΟΛΟ ΤΟ ΣΩΜΑ.

Παράλληλα, έγιναν συγκεκριμένες μετρήσεις των συνθηκών φωτισμού στις κρεβατοκάμαρές τους. Οι μετρήσεις αυτές δεν έλαβαν υπόψη το φυσικό εξωτερικό φως τις νύχτες με πανσέληνο ή με ξαστεριά.

Αυτή δεν είναι η πρώτη μελέτη που επισημαίνει ότι το να κοιμάται κανείς στο σκοτάδι είναι το ιδανικό και ότι το τεχνητό φως μπορεί να διαταράξει πολλαπλά νευροφυσιολογικά συστήματα, μεταξύ των οποίων τον μεταβολισμό και το σύστημα που προκαλεί φλεγμονές. Παλαιότερες μελέτες έχουν αναφερθεί στα προβλήματα που προκαλεί το μπλε φως στον ποιοτικό ύπνο, άλλη μελέτη του 2014 είχε δείξει άμεση συσχέτιση μεταξύ τεχνητού φωτός και αθηροσκλήρωσης.

iStock

«Η φλεγμονή είναι βασική αιτία αθηροσκλήρωσης, και έτσι καρδιοπάθειας και εγκεφαλικού», αναφέρει σχετικά σε άρθρο η καρδιολόγος Jayne Morgan, σχολιάζοντας τις παραπάνω μελέτες. «Η καρδιά και ο εγκέφαλος είναι αλληλένδετα, καθώς αυτό που συμβαίνει στις αρτηρίες της καρδιάς συμβαίνει και στα αγγεία του εγκεφάλου. Όσοι κοιμούνται σε φωτεινότερα υπνοδωμάτια (με περισσότερα φώτα αναμμένα τη νύχτα) έχουν εμφανίσει υψηλότερα ποσοστά καρδιακών παθήσεων.

»Το σκοτάδι δίνει σήμα στο σώμα να παράγει μελατονίνη και μειώνει τις διαδικασίες του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της αρτηριακής πίεσης. Όσο περισσότερο είναι αναμμένα τα φώτα τη νύχτα, τόσο πιο καθυστερημένη είναι αυτή η υγιής νυχτερινή πτώση της αρτηριακής πίεσης. Επιπλέον, με τα φώτα ανοιχτά οι πρωινές ορμόνες, π.χ. η κορτιζόλη, αυξάνονται αργότερα».

Θέλεις να βελτιώσεις τις συνθήκες ύπνου σου;

• Κλείνε καλά παντζούρια και κουρτίνες – προτίμησε κουρτίνες συσκότισης αν έξω έχει πολύ φως.
• Κλείνε την πόρτα του υπνοδωματίου σου πριν κοιμηθείς, ώστε να μην μπαίνει φως από το υπόλοιπο σπίτι.
• Φόρα μια άνετη μάσκα ύπνου, για να εξασφαλίσεις πως ούτε το πρωινό φως θα σε ξυπνήσει.